«ΣΗΜΕΙΟΝ ΔΙΑΘΗΚΗΣ» Η ΠΕΡΙΤΟΜΗ

                                                         π. Δημητρίου Μπόκου

Την πρωτοχρονιά, στα θυρανοίξια της νέας χρονιάς με την οποία μας προικοδοτεί η χάρη του Θεού, έχουμε τις γιορτές της Περιτομής του Χριστού και του μεγάλου Ιεράρχου Βασιλείου. Ο Χριστός περιτμήθηκε από ταπείνωση και συγκατάβαση. 

Τί ήταν όμως η περιτομή; Η ιστορία της χάνεται στα βάθη των χρόνων. Ο πατριάρχης Αβραάμ ήταν ήδη σε γεροντική ηλικία και οι υποσχέσεις του Θεού ότι θα τον ευλογήσει και θα τον δοξάσει, κάνοντάς τον γενάρχη μεγάλου έθνους και ότι από το σπέρμα του, δηλαδή από κάποιον σπουδαίο απόγονό του, θα ευλογηθούν όλες οι φυλές της γης, όχι μόνο δεν είχαν ακόμα εκπληρωθεί, αλλά και δεν διαφαινόταν ανθρωπίνως καμμιά προοπτική εκπλήρωσής τους.

Η σύζυγός του η Σάρρα είχε αναγκαστεί να καταφύγει στο ύστατο νόμιμο μέσο που της επέτρεπαν τα οικογενειακά θέσμια της εποχής, για να θεωρηθεί, έστω και νομικά, μητέρα: Δίνει τη δούλη της, την Αιγύπτια Άγαρ, στον Αβραάμ για να τεκνοποιήσει μαζί της. Πράγματι ο Αβραάμ αποκτάει από την Άγαρ τον Ισμαήλ, όμως και πάλι ο Θεός του λέγει, ότι δεν είναι αυτός που θα κληρονομήσει τα υπεσχημένα, αλλά ο γιος που θα γεννηθεί από την ίδια τη Σάρρα. Και για δεύτερη φορά ο Θεός κάνει συμφωνία και διαθήκη με τον Αβραάμ: Να είσαι ευάρεστος ενώπιόν μου και άμεμπτος, του λέει. «Και θήσομαι την διαθήκην μου ανά μέσον εμού και ανά μέσον σου και πληθυνώ σε σφόδρα… Και θήσω σε εις έθνη, και βασιλείς εκ σου εξελεύσονται… Και δώσω σοι και τω σπέρματί σου μετά σε την γην, ην παροικείς… Και αύτη η διαθήκη, ην διατηρήσεις, ανά μέσον εμού και υμών… περιτμηθήσεται υμὠν παν αρσενικόν, …και έσται εις σημείον διαθήκης ανά μέσον εμού και υμών. Και παιδίον οκτώ ημερών

περιτμηθήσεται υμίν, παν αρσενικόν». 

Η περιτομή συνίστατο στην αποκοπή της ακροβυστίας ή ακροποσθίας, της άκρης δηλαδή του δέρματος του αντρικού γενετησίου οργάνου  Η εντολή της περιτομής ήταν μόνο για τους άντρες και ποτέ για τις γυναίκες, όπως ισχύει δυστυχώς ακόμα και σήμερα σε πολλές χώρες του τρίτου κόσμου. Για τους άνδρες όμως δεν χωρούσε εξαίρεση. Ίσχυε ακόμα και για τους δούλους που είχαν γεννηθεί εντός του οίκου του Αβραάμ, για τους δούλους που είχαν αγοραστεί και για τους γιούς των ξένων που τυχόν έμεναν μαζί τους, έστω κι αν δεν ήταν κατά σάρκα απόγονοι του Αβραάμ. «Και απερίτμητος άρσην,…εξολοθρευθήσεται η ψυχή εκείνη εκ του γένους αυτής». Δεν είχε θέση ανάμεσά τους ο απερίτμητος, δεν μπορούσε να ζει μαζί τους, ούτε να μετέχει στα της λατρείας τους. Ιδιαίτερα δεν επιτρεπόταν να εορτάζει μαζί τους το Πάσχα, ούτε να τρώγει από τον πασχάλιο αμνό, όπως ορίστηκαν αυτά αργότερα μέσω του Μωυσέως από τον Θεό. 

Ο Αβραάμ περιτμήθηκε σε ηλικία ενενήντα εννέα ετών και ο Ισμαήλ, γιος της Άγαρ, δεκατριών. Τότε ο Θεός προανήγγειλε στον Αβραάμ ότι τον επόμενο χρόνο η Σάρρα, που ήταν ήδη ενενήντα ετών, θα γεννούσε τον Ισαάκ, μέσω του οποίου θα εκπληρώνονταν όλες οι υποσχέσεις του. Όπως και έγινε (Γεν. κεφ. 16 και 17). Με την περιτομή κατά την ογδόη από τη γέννηση ημέρα γινόταν η πολιτογράφηση στον εκλεκτό λαό του Θεού. Ήταν η εγγύηση γνησιότητας της καταγωγής από τον Αβραάμ. Οι Εβραίοι

καυχιόντουσαν ιδιαίτερα γι’ αυτό. «Πατέρα έχομεν τον Αβραάμ, …σπέρμα Αβραάμ εσμεν». Ο Χριστός βέβαια τους έδειξε ότι κάτι τέτοιο δεν είχε και τόση σημασία, μα είναι άλλο θέμα αυτό.

ΠΗΓΗ της εικόνας: https://www.sansimera.gr/articles/870