28η Οκτωβρίου 1940: Το χρονικό μιας μεγάλης ημέρας

Αναχώρηση για το μέτωπο μέσα σε κλίμα χαράς
---------------------------------------------

«Νύκτα, στις 3 με ξυπνούν…. Έρχεται ο Γράτσι. Πόλεμος!» αυτά γράφει στο Ημερολόγιο του ο Ιωάννης Μεταξάς περιγράφοντας το ξημέρωμα της 28ης Οκτωβρίου 1940 το οποίο έμελλε να αποτελέσει την αφετηρία μιας ακόμη ένδοξης πτυχής της Ελληνικής ιστορίας.

Γράφει ο Νικόλαος Ζαΐμης 

Ο Μεταξάς μέσα σε λίγα λεπτά κλήθηκε να δώσει μια απάντηση στο τετελεσμένο τελεσίγραφο της Ιταλίας. Παραδίνεστε εντός ολίγον ωρών ή πόλεμος. Η ιστορία δεν του άφηνε περιθώρια. Ο Ελληνικός λαός δεν ξέρει τι θα πει παραδίδω την πατρίδα μου. Και τότε μια φράση βγαίνει από το στόμα του. «Ώστε λοιπόν έχουμε πόλεμο». Αυτή τη φράση η κοινή γνώμη τη μετέφρασε στο περίφημο ΟΧΙ που έμεινε στην ιστορία.

Οι Έλληνες που κλήθηκαν να πολεμήσουν, μέσα σε λίγες ώρες θα γέμιζαν κάθε μορφής όχημα για να βρεθούν στη πρώτη γραμμή του πολέμου. Ενός πολέμου άνισου κατά την άποψη πολλών. Οι μάχες και η δίψα για την ελευθερία όμως ανέτρεψαν κάθε προγνωστικό.

Η κήρυξη του πολέμου

Στο διάστημα που προηγήθηκε μέχρι και την 28ης Οκτωβρίου 1940 ήταν διάχυτο το κλίμα που προμήνυε πως οι Ιταλοί δεν θα αργήσουν να επιτεθούν. Στις 15 Αυγούστου 1940 είχε γίνει ο τορπιλισμός της ΕΛΛΗΣ, μια πράξη που έκρουσε το πρώτο καμπανάκι του πολέμου, με τις προκλητικές ενέργειες να συνεχίζονται και τους επόμενους μήνες. Μέχρι την ώρα που οι Ιταλοί πήραν την απόφαση για να επιτεθούν.

Κηφισιά, 3 τα ξημερώματα, Δευτέρα 28 Οκτωβρίου 1940. 

Ο πρεσβευτής της Ιταλίας Εμμανουέλε Γράτσι, καταφτάνει στο σπίτι του Ιωάννη Μεταξά όπου αιφνιδιαστικά επιδίδει στον Έλληνα Πρωθυπουργό τελεσίγραφο με το οποίο, αφού αρχικά εκτοξεύονται εναντίον της Ελλάδας οι γνωστές μομφές για παραβίαση της ουδετερότητας, επιζητείται η συναίνεση της στην κατάληψη στρατηγικών σημείων του εδάφους της.

«Η ουδετερότης της Ελλάδος απέβη ολονέν και περισσότερον απλώς και καθαρώς φαινομενική. Η ευθύνη δια την κατάστασιν ταύτην πίπτει πρωτίστως επί της Αγγλίας και επί της προθέσεώς της όπως περιπλέκη πάντοτε άλλας χώρας εις τον πόλεμον. Η Ιταλική Κυβέρνησις θεωρεί έκδηλον ότι η πολιτική της Ελληνικής Κυβερνήσεως έτεινε και τείνει να μεταβάλη το ελληνικόν έδαφος, ή τουλάχιστον να επιτρέψη όπως το ελληνικόν έδαφος μεταβληθή εις βάσιν πολεμικής δράσεως εναντίον της Ιταλίας. Τούτο δεν θα ηδύνατο να οδηγήση ή εις μίαν ένοπλονρήξιν μεταξύ της Ιταλίας και της Ελλάδος, ρήξιν την οποίαν η Ιταλική Κυβέρνησιςέχει πάσαν πρόθεσιν να αποφύγη. Όθεν, η Ιταλική Κυβέρνησιςκατέληξεν εις την απόφασιν να ζητήση από την Ελληνικήν Κυβέρνησιν -ως εγγύησιν δια την ουδετερότητα της Ελλάδος και ως εγγύησιν δια την ασφάλειαν της Ιταλίας- το δικαίωμα να καταλάβη δια των ενόπλων αυτής δυνάμεων, δια την διάρκειαν της σημερινής προς την Αγγλίαν ρήξεως, ωρισμένα στρατηγικά σημεία του ελληνικού εδάφους. Η Ιταλική Κυβέρνησις ζητεί από την Ελληνικήν Κυβέρνησιν όπως μη εναντιωθή εις την κατάληψιν ταύτην και όπως μη παρεμποδίση την ελευθέραν διέλευσιν των στρατευμάτων των προοριζομένων να την πραγματοποιήσωσι. Τα στρατεύματα ταύτα δεν παρουσιάζονται ως εχθροί του ελληνικού λαού και η Ιταλική Κυβέρνησις δεν προτίθεται ποσώς, δια της προσωρινής κατοχής στρατηγικών τινών σημείων, επιβαλλομένης υπό της ανάγκης των περιστάσεων και εχούσης καθαρώς αμυντικόν χαρακτήρα, να θίξη οπωσδήποτε την κυριαρχίαν και την ανεξαρτησίαν της Ελλάδος. Η Ιταλική Κυβέρνησις ζητεί από την Ελληνικήν Κυβέρνησιν όπως δώση αυθωρεί εις τας στρατιωτικάς αρχάς τας αναγκαίας διαταγάς ίνα η κατοχή αυτή δυνηθή να πραγματοποιηθή κατά ειρηνικόν τρόπον. Εάν τα ιταλικά στρατεύματα ήθελον συναντήση αντίστασιν, η αντίστασις αυτή θα καμφθή δια των όπλων και η Ελληνική Κυβέρνησις θα έφερε τας ευθύνας, αι οποίαι ήθελον προκύψη εκ τούτου» ανέφερε το τελεσίγραφο....

Διαβάστε ολόκληρο το άρθρο στην πηγή: https://www.orthodoxianewsagency.gr/epikairotita/28i-oktovriou-1940-to-xroniko-mias-megalis-imeras/