Οι τρεις τρόποι του ψεύδους (του Αββά Δωροθέου)

Ο Αββάς Δωρόθεος, αυτός ο μεγάλος ασκητής και γνώστης της ασθένειας της ψυχής μας βοηθά να γνωρίσουμε καλύτερα το πάθος του ΨΕΥΔΟΥΣ και την θεραπεία του. Μεταξύ των άλλων, τονίζει και τα εξής: Υπάρχουν τρείς τρόποι εκδηλώσεως του ψεύδους.

1ον. Ο α΄ τρόπος είναι όταν ψεύδεται κάποιος με τη διάνοιά του. Χαρακτηριστικό αυτής της κατάστασης είναι η ΥΠΟΝΟΙΑ και η ΚΑΧΥΠΟΨΙΑ. Η καχυποψία, που είναι μια μορφή ψεύδους, κάνει τον άνθρωπο να μην σκέπτεται λογικά, σωστά, αληθινά και θεάρεστα. Ο άνθρωπος που δουλεύσει σ' αυτό το πάθος ζει με υποθέσεις και διάφορα σενάρια. Αποτέλεσμα, η κατάκριση, η καταλαλιά, οι καυγάδες, οι παρεξηγήσεις κ.α.

2ον. Ο β΄ τρόπος είναι όταν ψεύδεται κάποιος με το λόγο. Ο ψεύτης λειτουργεί συνήθως με πληθωρικό λόγο. Λέγει πολλά ψέματα για να καλύψει τα πάθη και τα ελαττώματά του, για να κερδίσει κάτι, για να επιτύχει τον έπαινο και τον θαυμασμό των άλλων, για να ικανοποιήσει τη φιληδονία του, τη φιλοχρηματία του κ.α. Τελικά, όταν τον μυριστούν οι διπλανοί του, δεν γίνεται πιστευτός ακόμη κι όταν λέει την αλήθεια.

3ον. Ο γ΄ τρόπος είναι όταν ψεύδεται με τη ζωή του. Άλλη είναι η ζωή του στην καθημερινότητα και άλλη φανερώνει εξωτερικά. Ενώ είναι φιλήδονος, κόπτεται για την σωφροσύνη και την ηθική. Ενώ είναι φιλοχρήματος, παρουσιάζεται ως ελεήμων. Ενώ είναι άσωτος, παρουσιάζεται ως εγκρατής και σώφρων.

Τελικά, μόνο ο Χριστός μπορεί να μας θεραπεύσει από το πάθος του ψεύδους και μάλιστα μέσω των μυστηρίων της Εκκλησίας Του και του πνευματικού μας αγώνα, με τη βοήθεια του πνευματικού. Ο Θεός να μας φυλάει και από το πάθος αυτό.

π. Υάκινθος